Dit Laeve Hier An't Raam

 
 
CD 3  DIT LAEVE HIER….
Deel 1.
 
  1. Olde Durrekemseweg
  2. Dit laeve hier….
  3. Slech weer
  4. Education permanent
  5. Herinnering
  6. Vakantie
  7. Blage (the young ones)
  8. In de krant
  9. Oosterse Renaissance
  10. Fermez l´horizon
  11. Waor ‘t um geet
Olde Durrekemseweg.  (2010)
 
Hier bun’k in de wereld geworpe
van al die steden en dorpe
Van al die meugelijkhede bun´k hier neergeleg:
an de olde Durrekemseweg
an de olde Durrekemseweg.
 
Hier bun’k in de tied gedrage
van al die eeuwe, jaore en dage
Van al die meugelijkhede scheen hier ´t eerste licht.
30 september tweeèntwintiguurveertig
Negentienhonderdviefenvieftig.
Gin ontwikkelingsland
Net gin Lengel of urges an de gunne kant.
Gin Riviera, New York of an de Lange Heg.
Maor an d´olde Durrekemseweg.
 
Hier kreg ik de vorm van mien lichaam.
Hier gave ze mien den naam.
Van al die meugelijkhede wier dit hier normaal.
Van mien moeder he’k de taal,
äöver mien vader een verhaal.
 
´t Laeven in mien hand genomme.
Wat ister van terechtgekomme?
Van al die meugelijkheden is dit wat ´t is;
alles wa´k kan, alles wa´k mis.
Alles wa´k heb, alles wa´k mis
 
Gin romeinse gladiator,
net gin Da Vinci of dictator.
Gin Samurai, zo heldhaftig en stoer.
Maor gewoon ´t buurjungske van een olieboer.
 
Hier wo’k uut de wereld genomme
as mien uur is gekomme.
Van al die meugelijkhede wo´k hier neergeleg:
an de olde Durrekemseweg.
An de olde Durrekemseweg.
 
Dit laeve hier (2010)
 
Dit laeve hier, dit laeve tussen hoap en vrees
Dit laeve hier, dit laeve tusse rouw en fees
Geleuf in God of geleuf in wa-j eiges kunt.
Maor laot de wereld wette da-j d’r bunt.
 
D’r lif een vrouw hier bi-j ons in de buurt
die meint dat alles wat ze dig of zeit
as energie de ruumte wudt ingestuurd
en dat ze zo deurlif tot in eeuwigheid.
 
Dit leave hier, dit leave tussen dreum en daod.
Dit leave hier, dit leave tussen goed en kwaod.
Zing as een lijster of blaf veur mien part met de hund.
Maor laot de wereld wette da-j d’r bunt.
 
In de vloer op de plek waorop onze kachel brien
vonde wi-j een ingemetselde fles.
D’r in zat een briefke met daarop ‘september 1910’.
De bouwers laote wette dazze hier zun gewes.
 
Dit laeve hier, dit laeve tusse ow en mien.
Dit laeve hier, dit laeve tusse blind en zien.
Schilder een deur of mae-j veur mien part ’t hoge gres.
Maor laot de wereld wette da-j d’r bunt gewes.
 
Op een gegaeve melodie wat regels schrieve,
zo stel ik mien dit laeve veur.
Haopend dat daorvan nog wat hier mag blieve:
‘t lied is klaor, maor ‘t deuntje klink nog efkes deur.
 
Dit laeve hier, dit laeve tusse hoap en vrees
Dit laeve hier, dit laeve tusse rouw en fees
At ze veur ow zingen ‘In Paradisum’, op ze les,
wet de wereld da-j d’r bunt gewes.
 
Slech weer (2007)
 
Wi-j kunt weh denke dawwe heel wat zun
maor dat dreudje is beheurlijk dun
waor wi-j met zien allen an hank.
Wi-j hebt ons eige op de troon gezet
en trots de breedbeeld angezet,
maor vallen d’r veur in slaop, op de bank.
 
En de zon schient nog steeds op mien gezich,
maor wietweg in het westen trik de lucht al aardig dich.
 
De veuruutgang hult ons op de been. 
Wi-j willen het hemme en graag meteen
en at het kan het liefs ook allemaol.
Maor wi-j marke dat ‘t niet zo geet,
zoat ‘t in de bi-jsluuter steet;
’t middel is duk arger dan de kwaol.
 
En de zon schient nog steeds op mien gezich.
Maor wietweg in het westen heur ik al hoe het weerlich.
                     
De kerl’s an de theek zinge dawwe hier veural schik mot hemme.
Ze lachen um mien zurge, terwijl ze d’r nog maor eentje nemme.
 
Ens wazze wi-j nog het beeld van God,
maor now vol meer van photoshop,
de perfectie mik onzeker, dut altied pien.
Wi-j kiek liever niet naor ons verval,
maor kopen un putje van L’Oreal;
an de leuge wudt nog altied goed verdiend.
 
En de zon schient nog steeds op mien gezich.
Maor boave mien krig de luch een akelig vremp, geal lich.
 
Wi-j hebt een toren naor de hemel gebouwd
en vol te vol op ons eigen vertrouwd,
maor now hemme wi-j las van hoogtevrees.
Wat is er nog dat ons ech bli-j mik?
Wi-j lache weh, moar wi-j heb gin schik
en zitte vervaelt bi-j mekaar op ’t fees.
 
En een schaduw trik euver mien gezich
en wietweg in het ooste gif de zon nog net een streultje lich.
 
De kerl’s an de theek roepen dawwe ’t hier nog ganiet zo slech hemme.
Ze ziet de bui niet hange, terwijl ze d’r nog maor weer eentje nemmen.
 
Ze zeggen waorheid vrug um starke moed,
maor wi-j wetten allemaol dondersgoed,
dat ons ook niet alles wudt verteld.
En a’k in de bos met de wolven huul,
krieg ‘k urges zo’n vremp gevuul,
volgens mien ha’k ga gin bier besteld.
 
En ik de vuul de eerste druppels al op mien gezich.
Ik rao-j ollie gaot naor binnen en doet deuren en vensters goed dich.
 
Education permanent. (1996)

Intro: 

8 juli was een heite zommerdag.
De raem van het klaslokaal
stinge wietwage los.
Het was kwart veur elf.
Doodstil was het in de klas.
De tweeling was an het reakenen.
 
8 juli was een heite zommerdag,
hun vader wier begrave.
de moeder wol niet met
een hele trop blage an het graf staon,
allenig de oldste mochte met.
De tweeling was an het reakenen.
 
De hoofdonderwiezer van de maedjesschool,
waor de tweeling was ondergebrach,
had ze op dizze dag
gewoon naor school gedaon.
Het was een strenge pedagoog.
De tweeling was an het reakenen.
 
Intermezzo:
 
De rouwstoet trok naor de begraafplaats
en kwam veurbi-j de school.
Van wietweg zweefde het geluud
van de doodsklok                          
deur de losstoande raem ut lokaal binnen.
De tweeling was an het reakenen.
         
Toen efkes daornao ook het schuufelend geluud
van de  rouwstoet naor binnendrong,
zei de juffrouw zachjes tege de blage:
"Leg jullie pen maar neer. Laten we even stil zijn."
 
Tien minuten later was het aweer veurbi-j.
De tweeling was (weer) an het reakenen.
 
Herinnering (2012)
        
 Hoe duk zolle wi-j al niet hemme gedach    
 thuus te zun in da huus van herinnering,        
 maor doarin heeltied weer verdwaal as un vremdeling
 zonder lich, in een duustere nach.
  
 Met probere met foto’s, verhale en olde muziek
 de weg weerum te vinde naor die veurbi-je jaore.
 Maor alles li-jt zo diep en zo wiet verlaore,
 wi-j komp niet wiejer as iets wat ‘r op liek.
 
Wi-j wette ganiet meer wa wi-j hemme gedaon.
Dit huus besteet uut halve waorheden en hele leuges,
as un onbewoonbaor verklaord geheugen.
  
Eenzaam bewoond deur een old verlange                                                       
dat verslette gardiene veur de vensters lut hange
um maor niet de tied veurbi-j te hoeve zien gaon.
 
Wi-j wette ganiet meer wat ‘r is gebeurd.
Wi-j zage allenig maor wat wi-j zien wolle,
vertelle verhale van wat daorvan hemme ontholle.
Maor now is t’r allenig nog maor da zeurend verlange
dat ons steeds lut zuke in die kamers en gange
naor wat wi-j ens meinde te zien, meinde te hemme geheurd.
 
Vakantie (2010)

Ik had geheurd van Juan les Pins
in dat olde sixties lied.
De jetset ging naor Juan les Pins
in den vervloage tied.
Lekker topless liggen in ’t witte zand,
zo a-j dat op de posters ziet.
Een zeiljacht en cocktail bi-j de hand.
Maor wi-j thuus hadde dat niet.
 
Maor met ons gin’k ze naor de zandbulten in Stökkum
of naor den olde spöltuin daor in Diem.
Daor hadde ze zo’n hele hoge, holte gli-jbaan,
waor wi-j ons de kont an verbrien.
 
Man, waor ku-j allemaol naor toe
a-j een paar centen bezat.
Côte d’Azur, Waikiki beach of Malibu.
Da hemme wi-j nooit gehad.
Wi-j hadde Rivo Torto of Slootermeer
of logere bi-j familie veur een weak.
A-j mazzel had dan was ’t goed weer,
ko-j waterfietse bi-j ’t Peeske in Beak
 
Nee, met ons ginge ze een dag naor de Westerbouwing.
Op de boot, helemaol vanuut Durrekum.
En nao de tied kregge wi-j een knakworst met wat friet.
Dan was onze vakantie aweer um.
 
Vroeger te duur, now te vol.
Ik heb al gin zin meer um te gaon.
In de winter slut alles massaal op hol
um wietweg in de ri-j te staon.
Of ri-j an ri-j liggen op een strand
want dat hemme wi-j wel verdiend.
Urges in een ‘mik niet uut wat veur’ land
at daor de zon d’r maor schient.
 
Jao, ik wil weer met de blage naor de zandbulten in Stökkum
of naor zo’n olde spöltuin as daor in Diem.
Daor hadde ze zo’n hele hoge, holte gli-jbaan,
waor wi-j ons de kont an verbrien.
Ik wil weer met de blage naor de Westerbouwing
weer op de boot, helemaol vanuut Durrekum.
En nao de tied krieg ze dan een knakworst met wat friet.
Dan is wat mien angeet de vakantie weh weer um.
 
Blage (the young ones) (1986)
 
 intro:
 
 Gi-j droeg mien op de arm. Ik lei-j op ow schoot.
 Was het veur ow ook zo veilig en warm, of was gi-j al dood?            
 Ik draag sporen in mien, van wat gi-j ganiet bun.
 D’r is altied meer as dat wi-j zien, meer as dat wi-j zun.
 
 En de naojaorszon krup naor binne deur de laege raem.
 D’r spolt zacht muziek a’j mien op de arm naemp           
 Oh, gi-j leg mien in de tied en raak mien helemaol kwiet
 in dat olde lied.
 
 Onopgemark deur de dage, dree-jt de tied zich in ons um;
 van worre gedrage naor eiges te drage; blaag en older te zun.
 
 Wi-j spolle "wie niet weg is, is gezien" en renne naor huus um uut te huule
 at onze blage a’weer telle tot tien en zich in de wereld gaot verschuule.
 
Intermezzo
 
 Ik draag ow op mien arm. Ik leg ow op mien schoot.
 Is het veur ow ook zo veilig en warm of bun ik al dood?
 Gi-j draag sporen in ow, van wa’k eiges ganiet bun.
 D’r is altied meer as dat wi-j zien, meer as dat wi-j zun.
 
 En de zon schient zo kalm deur de hoge raem
 En ik heur de muziek a’k ow op mien arm naem
 Oh, ik verdwaal in de tied, ik bun de weg helemaol kwiet
 deur dat olde lied.
 
 Onopgemarkt deur de dage
 drae-jt het bestaon zich in ons um
 hoe wi-j steeds weer in mekaar vervage
 older én ook blaag te zun.
 Wi-j zun groot en hebt het veur ’t zegge,
 maor vuulen al, wi-j gaon alles weer verlieze,
 at onze blage hun vremde handen op ons legge
 um ons de weg terug naor het bed te wieze.
 
In de krant (2011)
           
Soms geet een klas uutgelaote blage  
zingend op schoolreis de dood tegemoet.
Soms kan een brug zien last niet meer drage
en verdrinke minsen in de vloed.
 
Soms planne minse samen een afspraak
op een dag dat ze d’r al ganiet meer bun.
En kommende zondag zal den ni-je meubelzaak
de ganse dag aope bun.
 
En ’s marges bi-j ’t ontbijt wudt, as broodbeleg,
al dit ni-js op mien botteram geleg.
Al die laeves die gistere nog alles konde zun
en now, bi-j mien köpke thee, d’r al niet meer bun.
 
Soms bun minse bli-j at ze nog net
de trein hemme gehaald den hun de dood in drif.
En ‘Piet Proem’ het een advertentie gezet
umdat e zovol um zien Dinie gif.
 
En ’s marges bi-j ’t ontbijt wudt, as broodbeleg,
Al dit ni-js op mien botteram geleg.
Al die laeves die gistere nog alles mochte zun
en now bi-j mien köpke thee, d’r al ganiet meer bun.
 
De krant vult onaangedaon
Iedere marge op de mat van ons bestaon.
Netjes geordend en geselecteerd
wudt de werkelijkheid an ons gepresenteerd.
Voetbaluutslage naeve een rouwadvertentie
Of een vrouw zuch een man veur een langdurige relatie.
Al da geluk en verdriet van vandaag in de krant
li-jt marge weer onder in de aerpelmand.
 
Soms inens, lut een schroef los
en rake minse mekaar veur altied kwiet.
Vannach kriege wi-j weer een paar graad nachvos,
maor snee kump t’r veurlöpig niet.
 
Oosterse renaissance (1980)
 
Ow gedachten lopen op riespapier,
maor ’t  liefs zolle ze zweve.
Beheersing van iedere spier
zonder te trillen of te beve.
Soepele bewaeginge make
van met zörg gekoaze weurd.
Die behoedzaam de andere rake,
waormet ’t klein gepraot wudt versteurd.
 
En gi-j danst met ‘t vertrouwe
den ow zach dwingend leidt.
En gi-j danst met ‘t vertrouwe,
maor misschien, maor misschien, misschien haj liever tederheid.
 
Gi-j harkt ’t witte zand weer glad
Op de binnenplaats van ’t verlange.
Nog altied hult dat wa-j had
ow verwachtinge gevange.
Gi-j vestaot ‘t verhaal van de lijne,
wet niet alles hoef te worde gekend.
Soms lao-j de eige wil verdwijne.
Gi-j bunt graag an ‘t laeve gewend.
 
En gi-j danst met ‘t vertrouwe
den ow zach dwingend leidt.
En gi-j danst met ‘t vertrouwe
Maor misschien, maor misschien, misschien haj liever zekerheid
 
Gi-j zeg: “A’t allemaol is verzonne,
dan is God ‘t mooist wat de mins ooit het bedach”.
Van eiges trouw, an waj bunt begonne.
Zo ook van eiges van andere verwach.
Gru-je is ‘t opruume van hindernisse.
Um vri-j te zun moj altied weer kieze.
Maor gi-j wet wi-j kunnen ons ook vergisse
en a-j ’t laeve wilt winne, dan zu-j ‘t verlieze.
 
En gi-j danst met ‘t vertrouwe
den ow zach dwingend leidt.
En gi-j danst met ‘t vertrouwe,
maor misschien, maor misschien, misschien haj liever waorheid.
 
Gi-j kent met ’t hart en wet hoe zwak wi-j staot,
maor heurt ook graag bi-j de beste.
Bi-j ow past ’t woord bi-j de daod.
Jao, ik kom uut ’t Oosten en gi-j uut ’t Westen.
 
En gi-j danst met ‘t vertrouwen
den ow zach dwingend leidt.
En gi-j danst met ‘t vertrouwen,
maor misschien, misschien, misschien haj liever de geborgeheid.
 
Fermez l’horizon. (1985)
 
At de wind geet drae-je,
de harfs zich un hötje neerli-jt
um te ruste van dat wuuste wae-je,
de nevel zich euver ‘t land hervli-jt,
loop ik an een vaste hand
-de rest is onherkenbaor-
deur dit kleine, dichte margeland
alles is goed, alles is waor.
Gin woord wudt gespraoke.
Gin weerspiegeling in ‘t water.
‘t Laeve nog ongebraoke.
Niks van vroeger, niks van later.
 
Maor weer wint de zon;
treurige noodzaak van het ni-je.
Ik wil eur stoppe as ens bi-j Gibeon,
maor vuul de hand weggli-je.
 
Ik stoa weer alleen en zie
hoe’k older word en mot starve.
As ‘n angstig uutzich: cras mihi
da’k van ‘m zal arve.
 
Wat de nevel wis te verbarge
op disse septembermarge.
Wat de nevel wis te verbarge:
uutzichten op een septembermarge.
 
Waor ’t um geet (2010
 
Het fees is veurbi-j. Iedereen is weg.
Het duzelt mien nog nao van alles wa’k heb gezeg.
Schrik ik van de laegte den in mien kamer steet
Den mien luud en dudelijk vrug
“waor denk gi-j dat ‘t um geet?”
 
Alles opgeruump, steet op de plek waor ‘t mot staon.
Alles wa’k te doen had he’k allemaol gedaon.
Al de tied die ik an warken en druk doen heb besteed
is um maor niet te hoeve vraoge
waor het warkelijk um geet.
 
At ’t druk doen en bezig bun as een dunne schil
is weggevallen en ’t uurwark van de wil
efkes niet meer sleet,
we’k niet meer waor ‘t um geet.
 
’s Aoves in mien bed, krek tege het slaopen an
krup e in de stilte kolt tege mien an.
Hult mien uut de slaop en grip mien stevig beet.
Met steeds den eendere vraog;
“waor denk gi-j dat ‘t um geet?”
 
Ik loop deur de stad, hier brindt teminste nog wat lich.
Maor ’t is zaoterdagaovond, alle winkels zitte dich.
Eén kroeg is nog aope, waor wat volk veur steet,
dat een paar uurkes wil vergette
waor ’t warkelijk um geet.
 
At den dunne schil van vermaak en druk vertier
is weggevallen en ’t uurwark van ‘t plezier
efkes niet meer sleet,
we’k niet meer waor ‘t um geet.
 
Ik ken heel völ buuk, ik denk heel goed nao.
Ik kiek goed waor’k loop. Kiek goed waor’k stao.
Ik laes alle dichters en luuster naor de profeet.
Maor die stelle mien den eendere vraog:
“waor denk gi-j dat ’t um geet?”
 
CD 3  …ACHTER VENSTERS.
 
Deel 2.
 
  1. Langs straoten en waege
  2. An ‘t raam
  3. Hé, Gerard
  4. Uutzich
  5. Van veurstellen en gru-je
  6. De olde meester
  7. He’j ’t al geheurd?
  8. Maor toch..
  9. Wi-j zun vri-j
  10. Lao’we wel waeze
  11. Een ni-je dag
 
 Langs straoten en waege. (1995)
              
Ik heb now a wé zovöl gezworven en zo wied.
Ik wet dat al de straoten en de waege
as linte zun getrokken um dit laege
geschenk, dat laeve hiet.
Die tot kruuspunte zun samengeknup,
ons de indruk motte gaeve,
dat ‘r waege zun naor un gelukkig laeve.
Woar allenig maor ut ene lint in ut andere äöverlup.
 
Nooit heb ze mien thuusgebrach, mien eige grond.
Alleen maor veurbi-j geslaote gardiene, un dichte poort
met daorop de bödjes met ut bange woord:
‘eigen weg’ of “pas op veur de hond’.
 
Ik heb ze hun huus um geborgenheid zien bouwen.
Heerd um de warmte, kerken um de gode.
Joa, zelfs met een gerusstellende opstanding van de dode
wudt de eeuwigheid um de leagte hergevouwe.
 
Nooit he’k t’r gewoond of kom ik d’r graag.
Met cadeaupapier zun ze al tevrae-je.
Al deur hun strak geharkte tuinpae-je,
wiere mien vremde vuutstappe verjaag.
 
Wi-j heb gin geduld meer veur ’t belaofde land
dat moeilijke zuke naor de binnenkant.          
Maor wi-j heb ons gebrek op een hoop gesmette                             
en dansen um wat wi-j liever niet wille wette.
 
Nee, ik heb al we zovöl gezworven, ik wet;
wi-j drae-jen allenig maor um ’t laege her.
Doar doen wi-j ut dan maor met.
Daor zun wi-j dan tevrae-je met
Jao, bliekbaor zun wi-j daor tevae-je met.
 
An ‘t raam (1980) 
                                           
Soms ziet ik, an dit raam van mien,
op van die onbewoagen ure,
de schum van lastige vraoge veurbi-jgaon,
Heur eur holle vuutstappe klinke, tege de mure
van mien veilig en makkelijk bestaon.
 
Uutgedaag deur dat vraoge
he’k  al duk geprobeerd,
mien stoel hier bi-j dit raam te verlaote,
maor alle kere ging dat verkeerd:
ik kwam nooit wiejer dan wat straote.
 
Beschaamd um dit mislukte kieze
sloap ik dan weer stillekes terug
in mien design gemeubileerd bestaon.
Bang um alles wa’k hiermet zol verlieze,
wa’k t’r wiejer achter an gegaon.
 
Maor now, a’k ’s aoves mien gardiene sluut,
mein ik ’t soms weer te zien,
weerspiegelt in het verdronge duuster,
in ’t verdronge duuster van de zwarte ruut,
of toch hierbinne misschien.
 
Intermezzo
 
Ik wet, het zal altied bi-j mien weer blieve kere,           
as de schum van wa’k liever verget.
Of as een vremp (bekend) gezich,
zomaor ’s marges onder t’ scheren,
as spiegelbeeld, wao’k van wakker lig.
 
Hé, Gerard (1985)
 
Hey, Gerard, waor bu-j geblaeve
Nooit meer gesproake, nooit meer geschraeve.
Ik dach vandaag inens; ik zal ‘m es een kaartje sture;
an mien vriend van tusse die schoolmure.
He-j ’t verdronge, bu-j mien vergaete?
Wi-j heb toch efkes nog langs mekaar gezaete.
Toevallig in twee banke, achter mekaar gezet.
Maor toch is d’r eigenlijk niet zo vol da’k van ow wet
 
Vertel mien ‘s hoe is ’t ow vergaon?
Wat he-j in al die jaore met ow leave gedaon?
He-j ook al gemark wat ’t  verschil is tussen een vriend en een vriend
en da-j niet altied krieg wa-j heb verdiend?
 
Den ni-je middelbare school,
ik was de nar en gi-j de halve zool.
Ik vraog mien wel es af wat hewwe d’r geleerd.
He-j nog enig idee van wat goed is of verkeerd?
Van half nege tot nao viere
wazzie veural bezig Jenny te versiere
en ik was vol te bleu en heb ‘t niet vertrouwd.
Maor jao, Jenny is ook al heel snel met den juwelier getrouwd.
 
Op de kloostermuur zwaaide ik ow uut,
zoat een goeie vriend dat bi-j ‘t afscheid duut.
Een jaor later zag ik ow hier lope met ow kromme rug en lange heur.
Gi-j kek mien an, maor ik fietste gewoon deur.
 
Gerard, ’t stelt allemaol niks veur.
Schoolvriende gaon maor een hötje deur de eigeste deur
en dan inens bunt ze niet meer bi-j de les,
umdazze allenig maor lotgenote zun gewes.
Toevallig op den ene lies
en wieter mieke wi-j ons eige maor wat wies.
Wi-j wazze efkes op één lesrooster same
en gave dingen de verkeerde name.
 
Ze hebt d’r now weer een brug geleg
An ’t end van den doodlopende weg.
Daor hemme wi-j now weh niks meer an,
maor zo af en toe fiets ik d’r nog weh es langs.
 
Hey, Gerard, dit was ’t dan.
Zo’n lang verhaal wa’k ganiet van plan.
’T Is ook niet da’k zo vol an ow denke mot.
Maor a’k an die jaore denk, dan gao-j mien wel ’s deur de kop
 
Uutzich (2012)

Intro:
 
Mien blik li-jt zich efkes neer,
onder ’t wark.
In ’t zachte uutzich van de euverkant,
het park.
Het dunne vlies van de ruute
steet tussen wat ik mot en wil.
Tusse hier binnen en daor bute,
li-jt een wereld van verschil.
 
Mien laeven lang een plek gezocht,
an ’t raam.
Zo köt meugelijk an de rand van bute,
d’r tegen aan.
De geur van gres nooit vergaete.
Het heimwee an ’t end van een dag,
naor ‘t blaag dat ‘s aoves nao ’t eaten,
nog efkes buute spolle mag.
 
A’k old bun, slecht ter been of blind,
zet mien dan
in een stoel bi-j ’t raam,
a’k ‘t eiges niet meer kan.
Ik herinner mien nog weh het uutzich,
ook al ziet ik ‘t niet meer.
Ook al motte de gardiene dich;
zet mien daor maor neer.
 
At ’t niet te vol drukte gif,
leg mien dan,
in een bed bi-j het raam.
Ik wet nurges meer van.
Het dunne netvlies van de rute,
brik tusse ’t duuster en ’t licht.
Tusse daor binnen en hier bute
li-jt een onbekend uutzich.
 
Van veurstellen en greu-je (2010)
 
En toen wazze die jaoren um
ging ik op fiets naor Durrekum
Net nao Zeddam kon’k dat lempe zien
da ‘s marges in ’t duuster in den boerderi-j brien.
Al dat vremde volk in dat holte schoolgebouw   
Maor een paar kammereu-j blevve mien trouw
en allemaelig begon ik te begriepe
hoe de weage deur dit land her liepe.
 
Laezen ‘Aus dem Leben eines Taugenichts’.
Laeze Hemmingway veur de lies.
Laeze Van ’t Reve en Max Havelaar.
Laeze van de Vos Reinaert.
Laeze buuk um in te schule.
Laeze buuk u mum te hule.
Laeze buuk waor’k nooit naor had gezoch.
Laeze ‘Schaamte’ (of ik dat van mien moeder weh moch).
 
Ik was äöver en van den sportdag
We’k nog krek de plek waor’k op ’t gresveld lag.
De serenade den wi-j hemme gebrach.
Veur beloond de volgende nach.
Ik kreg een herkansing en kon deur.
Een diploma in de kamer van de directeur.
Met Harry he’k een dag vri-j genomme
en bun’k an de andere kant van de klas terechgekomme.
 
Een docent veur wiskunde
Een docent den mien ’t diploma gunde
Een docent an ’t ene oor doof
Een docent as salonfilosoof
Een docent as mislukte kunstenaar
Een docent as onbegriepeleke goochelaar
Een docent den weh wis waor ’t um ging
Een docent as vleisgeworde vervaeling.
 
Ik wol zo graag een dichter waeze.
Maor den ene den’k ze liet laeze
zei vernietigend belaef; gao maar zinge!
Veur een dichter zun dat gin fijne herinneringe.
Maor ik mot toegaeve; hi-j had weh geliek.
’t Was allemaol van een soort plastic tragiek.
En met een paar liedjes in G en C
Dej ik weh inens met en won een trofee.
 
Ik meinde dat ik God gevonde had
en ging deur de kni-je en bad.
Maor de eigelijke oorzaak van de paniek
was ’t afbrokkele van mien euverleavingstactiek
waormet ik stoer mien angst bezweerde
maor da zich now allemaelig tege mien keerde.
Een ander zol de bakes gaon verzette,
maor ik probeerde ‘t ongemak te vergaete.
 
Dames, die alleen maor wolle praote.
Dames, waor’k alleen maor met wol praote.
Dames, zo kold as ies.
Dames, tegen elke pries.
Dames, die mien moeder wolle waeze.
Dames, die mien de les wolle laeze.
Dames, veur één enkele aovond.
Dames, die de volgende marge zei-je ‘hol ow mond’.
 
Ik heurde hoe de wereld in mekaar zat
en meinde da’k ‘t antwoord gevonden had.
Maor ik herinner mien ook hoe eenzaam ik was,
de troost van de muziek of de buuk die ik las.
Maor ook ’t kleine geluk naos ’t verdriet,
een verstild moment tusse ‘niet meer’ en ‘nog niet’.
Af en toe geet ’t leave niet gewoon deur
zoas toen,lang gelee-j, in den kantine met eur.
 
Dage van veurbi-je verkering.
Dage van geluk en verering.
Dage van vri-jen in de bos.
Dage dat er ganiks mos.
Dage van Cohen en Lightfoot.
Dage die d’r veur altied toe doet.
Dage van verwarring en bluu-j.
Dage van veurstellen en gruu-j.
 
De olde meester (2011)
 
De olde meester liep rond deur de klas
at iedereen stil an het warke was.
Dronk zien koffie en rookte een sigaar.
Vanachter zien hoge lessenaar,
corrigeerde hi-j vakkundig ons laeve met rood,
met een scharp gesleppe potlood.
 
De olde meester wist in zien klas
wat in het laeve goed of slech was.
Had zien eige regels en wette
en miek met euvertreders korte mette.
He-j had euveral verstand van en had altied geliek,
in zien eige, kleine koninkriek.
 
De olde meester liep rond deur de klas
as of e de lieve God eiges was
De blage vuulde hoe hun lot in zien hande lag;
een ciefer veur vlijt en veur gedrag.
 
Hi-j had onze olders al in zien klas,
toen de wereld nog van um was,
as op die verkleurde Jetzes wandplate.
Maor meer en meer kreg e in de gate
hoe zien wereld al aardig krom trok an de huuk
en verkruumelde as de kaft van olde buuk.
 
De olde meester bekek met de klas
de kaart van Groningen in de atlas.
En weer, veur de zovolste keer,
leerde hi-j van Hogezand en Sappemeer.
Meer as veertig jaor het e dit now al gedaon.
Altied die eigeste middele van bestaon.
 
Soms was er een blaag dat ‘m wel moch.
Den veur zien verjeurdag een sigeerke koch.
Maor ‘m wegzette in een huukske van herinnering,
zo gauw e weer van school afging.
 
De olde meester liep rond deur de klas
tot de bel zei dat het al bi-j viere was.
De blage vluchtten allemaol naor bute
Hi-j kek ze nao deur de hoge, smale rute
en hi-j zag hoe zien laeven allemaelig vervloag
as antwoord op een nooit gestelde vraog.
 
He’j ’t al geheurd?  (2011).
 
Gestaeven en gestrekke
slieten de dagen en de wekke
netjes opgevouwen in de kas:
zoat ’t is, is zoat ’t was.
 
Goeiendag, hoe geet ’t er met?
Och, `k mag niet klagen.
Dan mo-j ’t ook niet doen.
Koffie? Jao, doet maor een bekske troost..
Mins, t’is weer gieselig weer.
Jao, maor wat now vult kan margen niet valle.
Gi-j kunt al marke da‘t aweer langer lich blif.
Jao, maor april dut wat e wil.
Zuwwe nog een kupke doen?
Jao, op één been kan een mins niet staon.
 
Hej ut al geheurd?     … is gaon lope
                                   … is bediend
                                   … is äöverleje
                                   … is alles weggehaald
                                   … den het wat met
                                   … den is failliet
 
Mins, t is mien toch wat.
Joa, ik heurde ’t vanmarge al van Berta.
Die had ’t gistere bi-j de kaartclub geheurd.
Maor praot ‘t maor niet wie-jer.
Zo, now mosten wi-j maor weer ’s gaon.
Och kom, één borrel um ’t af te lere.
Oké, gezelligheid kent gin tied.
Disse aovond nemp ze ons niet meer af.
 
Hej ut al geheurd?     … niet te geleuve!
                                   … waor doet ze ’t van!
                                   … ’t is niet waor!
                                   … eige schuld!
                                   … wej ’t zekes?
                                   … he’k altied al gedach
 Now wut ’t toch tied dawwe op huus ankomp,
margen is ‘t weer vroeg dag.
Now, komt ‘r nog maor weer ’s uut.
Jao, wi-j kom ‘t nog weh weer ‘s ophale.
 
Kiek t’r ons maor weer ‘s een keertje achter her.
Joa, wi-j komp nog weh ‘s langs.
Nee, daor hewwe niks an: gi-j mot d’r weh inkomme.
Now, a’t ollie baeter geet as ons, dan heur’t wi-j ’t weh.
 
Hol ow. Goed gaon.Tjuus.Ajuus.
De mazzel. Gegroet en tot ziens.
Hol ow. Goed gaon.Tjuus.Ajuus.
De mazzel. Gegroet en tot ziens.
 
Gestaeven en gestrekke
slieten de dagen en de wekke.
Netjes opgevouwen in de kas:
zoat ’t is, is zoat ’t was.
 
Maor toch (2004)
 
Ik kan mien eige an ’t lachen make.
Mien eigen woorden kunt mien rake
da’k er van hule mot.
Joa, soms arger ik mien an mien eige kapot/rot.
 
Ik kan de zon goed in ’t water zien schiene
Kan verkwiste, kan verdiene
waor’k niks veur heb gedaon.      
Joa, ik kan makkelijk ut leave zien gang laote gaon.
 
Refrein
 
Maor toch, ik heb ow neudig
Allenig lachen is zo treurig
Met ow d’r bi-j wudt mien lache pas ech schik.
Joa toch, ik heb ow neudig.
Allenig huulen is zo treurig.
Een hand van ow is wat mien stark mik
Oh, ik heb ow neudig.
 
Ik kan beslissen a’k wat heb te kieze.
Heel goed winnen, slech verlieze.
Moar ik maak ’t altied weer goed.
Tenminste met die minse die d’r toe doet.
Ik kan mien mening heel goed verdedige
en mien behoefte heel bes bevredige
zonder mien te schame.
Jao, soms bun’k liever alleen, dan same.
 
Moar toch, ik heb ow neudig
Allenig goed doen is zo keurig
Deur ow bun’k een hoop slechte dinge van plan.
Joa, ech, ik heb ow neudig.
Allenig vri-jen is zo treurig.
Met ow d’r bi-j wudt ut pas holde van.
Oh ech, ik heb ow neudig.
 
Ik kan mien laeve heel goed laeve.
Ik kan nemme, mien eiges vergaeve
wa’k zoal verkeerd heb gedaon.
Joa, meestal we’k weh hoe laat ik naor huus mot gaon.
 
Ik wae-j graag met met tegenwinde
Kan mien eige gres völ gruuner vinde
dan dat van de bure.
Joa, meestentieds ku-j mien weh um een boadschap sture.
 
Maor toch, ik heb ow neudig.
Un buske bloemen is pas fleurig
A’s gi-j ze in een vaas heb gedaon.
Joa, ech, ik heb ow neudig
Allenig laeve is zo treurig.
Deur ow wudt mien laeve pas ech bestaon.
Oh, ik heb ow neudig.
 
Wi-j zun vri-j. (2007)

Refrein   
                             
Wi- zun vr-j.
Laot ow niks wies make,
deur wat ze schrieve, praote of praeke,
holt de rug rech, laot ow niet braeke.
Wi-j zun vri-j. Wi-j zun vri-j.
 
Chrisje zat in de klas.
Buute prachtig zommerweer.
Hi-j kek um zich her en kek nog een keer
en smet zien buuk in de kas.
Hi-j sting op en liep naor bute.
De meester vroeg “wat of dat mos?”  
Maor Chrisje zei “Ik gao spolle in de bos.
Ik hol ut niet meer hier achter de rute”.
 
Willem le-j in ut gres.
Ut was prachtig zommerweer.
Hi-j kek um zich her en kek nog een keer
en vond ut laeve zo wel bes.
Éen boer vroeg of e met ut heu-je helpe wol.
Hi-j kreg daorveur weh één gulde vieftig.
Maor Willem zei “gi-j krieg van mien tweeguldenvieftig,
a-j mien de vliege van de pens afholdt”.
 
Refrein
 
Hoe duk is ut al niet gezeit:
“vri-jheid dat zit ons in ‘t bloed”.
Maor kiek um ow her en kiek nog es goed
hoevöl zun d’r al niet an een ketting geleid.
Of heb zich op laote sluute
in een systeem, een bureau of onroerend goed.
Maor wie dors te doen wat Chris en Willem doet:
wie geet ‘r met naor bute?
 
Refrein
 
Lao’we wél waezen (2004)
 
Ze hemme het beste met ow veur,
tenminste a–j der eiges met praot.
Maor gi-j bunt nog niet buuten de deur
of ze brenge ow al op straot.
Ze zun in de buurt at er wat vult te hale,
moar at ze ut eiges motte betale,
drinke ze ut liefs uut andermans glaeze.
Lao’we wel waeze.
 
Ze wette precies wat wi-j neudig heb
a-j ziet wat ze in de reclame toont.
Veur alle probleme heb ze wel een recept
De klant  is koning gekroond.
Maor ech baeter wudt allenig de aandeelholder.
Den lach zich kapot achter zien reklamefolder
En wi-j zitten thuus met 40 soorten franse kaeze.
Lao’we wel waeze.
 
Ze wette precies wat goed veur ow is.
Aj laef naor hullie gebod bu-j eeuwig veilig.
Alle dage vleis en vri-jdags vis
en ze verklaort mekaar heilig.
Maor ’t enige daj krieg is de zege van Rutjes;
Hullie ‘t vleis en wi-j de butjes.
En daorvan moj dan ook nog een mis laote laeze.
Lao’we wel waeze.
 
Ze wette precies wat goed veur ons is.
Tenminste a’j ze heurt debattere.
Maor de rieke worde rieker en de arme griepe mis.
Da kuwwe van de geschiedenis lere.
Gi-j mag wel kieze, maor wat hemme wi-j veur keus?
Ze beloaft een appel, maor gi-j krieg de kreus.
De gewone kaer’l lup achteran bi-j ut aerpels laeze.
Lao’we wel waeze.
 
Een ni-je dag (2012)
 
De zon kump op,’t eerste lich
völt zacht op ow gezich.
Ik hol van ow en gi-j van mien
en wieter zulle wi-j weh zien.
 
Liefde, schoonheid en rozegeur
gaon soms verlore in een sleur,
maor net a-j denk ‘wat is t’r mis?’
is daor ‘t lich nao de duusternis
  1. intermezzo
Wij trekke ons niks aan van wat de minse praot
Da dom gezwets van de straot.
’T mik niet uut wat wi-j heb gedaon
Vandaag wik weer met ow gaon.
 
Een ni-j dag, een ni-je kans
Een ander lied, een and’re dans.
Ik hol van ow en gi-j van mien
en wieter zulle wi-j weh zien.
 
Liefde, schoonheid en rozegeur
gaon soms verborgen in een sleur,
maor vandaag beginne wi-j weer van ni-j,
kom, lach met mien en waes (lang)  weer bli-j. 

Andre van Gessel

André van Gessel, geboren 1955 in ’s Heerenberg, behaalde in 1978 aan de PA Groen van Prinsterer in Doetinchem zijn onderwijsbevoegdheid. Als docent werkte hij op verschillende scholen in de regio en sinds 2005 was hij werkzaam als leidinggevende bij het Graafschap College in Doetinchem. In 1994 studeerde hij af als theoloog aan de Theologische Faculteit in Tilburg. Vanaf 1980 schrijft en zingt hij vooral in het Liemers dialect en heeft hij inmiddels drie cd’s uitgebracht. Tussen november 2011 en maart 2023 was hij columnist bij dagblad De Gelderlander. Sinds april 2020 is hij met pensioen en doet sindsdien vrijwilligerswerk bij de Heemkundekring Bergh, waarvan hij met ingang van maart 2023 ook bestuurslid is. Zat jarenlang in de jury van Het beste boek van Achterhoek en Liemers. Hij publiceert regelmatig in onder ander het Jaarboek Achterhoek en Liemers, waarvan hij ook deel uitmaakt van de eindredactie.

Contact info.

Doetinchem
Email : Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Website : http://www.bergherdieck.nl

Fotogallerij